Zijn wij de spreekwoordelijke asteroïde die het leven op aarde bedreigt?

Naast de klimaatcrisis is er een misschien wel acuter probleem: massa-instinctie. In de niet te missen documentaire Animal maken twee klimaatstakers een transformatieve reis die ook de blik van de kijker kantelt, verruimt of verdiept en tegelijk handelsperspectief biedt.

Met de klimaatfilm Tomorrow (2015) focuste regisseur Cyril Dion zich nog op oplossingen. Het idee voor zijn nieuwe film Animal ontstond na een gesprek met Jane Goodall. Dion neemt twee zestienjarige klimaatstakers mee op een transformatieve reis rond de wereld. Bella (Brits) en Vipulan (Frans) reizen waar het kan met de trein of boot, maar stappen nu – vol schaamte en schuldgevoel – toch in het vliegtuig. Aan het begin zitten ze ook nog vol woede en wanhoop. Ze doen alles wat ze kunnen en toch worden de noodzakelijke maatregelen niet genomen. Waarom moeten zij een groot deel van hun jeugd hieraan opofferen?

Dion zag dit soort gevoelens bij meer jongeren. Met Animal wil hij laten zien dat de toekomst niet zo duister hoeft te zijn als zij denken. Paradoxaal genoeg wijst hij ze tegelijkertijd op een andere grote bedreiging: massa-extinctie.

Effectiviteit

Deze formule blijkt onverwacht goud, mede door de slimme reacties van Bella en Vipulan op de mensen waarmee Dion ze in aanraking brengt. “Zijn wij de spreekwoordelijke asteroïde die het leven op aarde doodmaakt, zoals eerder de dinosaurussen uitstierven door een asteroïde?”, vraagt Bella bijvoorbeeld aan paleontoloog Anthony Barnosky.

Een bezoek aan een Indiase advocaat die grootschalige opruimacties organiseert om mensen aan het denken te zetten over het reduceren van afval, geeft ze nieuwe inzichten over de effectiviteit van hun activisme. Bij een bezoek aan het Europees Parlement leren ze hoe almachtig de lobby van het bedrijfsleven is. Ngo’s kunnen daar niet tegenop; ze hebben er de tijd en middelen niet voor. Toch is die tegenmacht belangrijk, leren ze van campaigner Claire Novian die acht jaar vocht voor een verbod op diepzeevissen. Koraal dat soms nog stamt uit de tijd van de piramiden wordt door de sleepnetten in een keer vernietigd, vertelt ze.

Must-see

Bij hun bezoek aan een konijnenfokkerij verbergen ze beleefd hun afschuw. Met ingehouden woede zegt Vipulan na een demonstratie kunstmatige inseminatie te hebben bijgewoond: “Dit doe je een dier niet aan”. Vervolgens leren ze dat deze man zelf slachtoffer is van een systeem dat draait om geld en efficiëntie; hij kan er niet eens van leven.

Volgens Jane Goodall moeten mensen de natuur leren kennen en liefhebben, anders vechten ze er niet voor. De tieners zien wilde dieren in Kenia en dolfijnen in het wild. Ze genieten volop, precies wat je jongeren van nu gunt. Bijzonder fascinerend is hun uitgebreide bezoek aan de Jura, waar schaap- en melkveehouders leren samenleven met de wolf. Zo zit deze must-see vol emotionele momenten, bloedmooie natuuropnamen en nieuwe inzichten, zonder de ogen te sluiten voor de vele problemen.

De wijze Bella zegt aan het einde dat ze tot haar verrassing meer over de mens heeft geleerd dan over de natuur. Ze wil op een andere manier gaan actievoeren. Niet vanuit haat voor de mens, maar vanuit een plek waarin we onze positie op aarde opnieuw bepalen en waarin we onszelf zien als dieren.

Animal, is tegen betaling te zien via https://www.cineart.nl/films/animal