Bigger Than Us: Niets doen is geen optie
Wie wil je zijn, vraagt de Nederlands-Indonesische Melati Wijsen het publiek in de documentaire Bigger Than Us. Degene die wegkijkt, of degene die meedoet, zonder te weten wat de risico’s zijn? Angst of liefde? Zij heeft haar keuze gemaakt.
Als jong meisje lukte het de Nederlands-Indonesische Melati Wijsen om met haar zusje het eiland Bali vrij te maken van plastic tasjes. Ze deden er zes jaar over en het was niet gemakkelijk. Toch is het ze gelukt. Nu is Melati twintig jaar en ze gelooft nog steeds in de kracht van het individu, tenminste, het individu dat strijdt voor iets dat groter is dan zichzelf. Wie wil je zijn, vraagt ze het publiek in Bigger Than Us. Degene die wegkijkt, of degene die meedoet, zonder te weten wat de risico’s zijn? Angst of liefde? Zij heeft haar keuze gemaakt.
In deze documentaire zoekt ze jongeren op die dezelfde keuze hebben gemaakt. In Griekenland, Malawi, Libanon, Brazilië, Oeganda en de Verenigde Staten ontmoet Melati jongeren die misschien het nieuws niet halen, maar toch stug doorgaan met hetgeen waarin ze geloven. Soms met gevaar voor eigen leven, zoals René, die in Rio een krant bestiert over, door en voor bewoners van de favela’s.
Overweldigend
Deze jongeren zetten zich in voor mensenrechten, het klimaat, vrijheid van meningsuiting, voedselzekerheid en toegang tot onderwijs. Eigenlijk proberen ze de fouten van de generaties voor hen te repareren. Ze vechten tegen sociale ongelijkheid, een systeem waar de klimaatcrisis volgens de Franse regisseur Flore Vasseur maar een van de uitwassen van is.
De jongeren zijn bewonderenswaardig effectief en gedreven. Memory Banda uit Malawi beschermt meisjes tegen verkrachting en gedwongen huwelijken, en probeert ervoor te zorgen dat ze naar school gaan. Het lukte haar om de grondwet te veranderen: trouwen mag nu pas vanaf achttien jaar in plaats van vijftien. Zij zegt: “Als je denkt dat je het niet kunt, kijk dan binnenin jezelf en vind de grotere versie van jezelf. Laat die persoon eruit.” Ook bijzonder is de uit Syrië gevluchte Mohamad, die in Libanese vluchtelingenkampen scholen opricht.
Sommigen zitten in gemarginaliseerde posities maar laten zich daar niet door weerhouden. Misschien geeft het ze ook kracht. De Amerikaans-Mexicaanse Xiuhtezcatl put in ieder geval kracht uit zijn Azteekse herkomst en de inheemse kennis en cultuur. Het lukte hem om de ontwikkeling van schaliegas in zijn staat Colorado tegen te houden. Al deze dappere, gedreven jongeren voelen ook wanhoop en pijn en zijn soms bang voor hun eigen veiligheid. Toch gaan ze door, omdat niets doen geen optie is. Ook in het geval van de Britse Mary, die bootvluchtelingen helpt vanuit Lesbos. Als Melati de bijna oneindige berg reddingsvesten ziet, is ze even van haar stuk – dit probleem is zo overweldigend groot. Een ontroerende, confronterende maar vooral inspirerende film.
Bigger Than Us, is 9, 10 en 13 april te zien op Movies That Matter Festival.
BIGGER THAN US Documentary Trailer from Maya Albanese on Vimeo.