Placebo houdt niet van analyseren
Placebo streeft voortdurend een nieuwe sound na. Een queeste noemt zanger en gitarist Brian Molko het, zonder enige zelfspot. Maar wat schrijft hij tijdens een paar weekjes ontspannen op een zonovergoten Indiaas strand? Een typische Placebo-song, die voortborduurt op het werk van de afgelopen tien jaar. Meds, hun nieuwste album, staat er vol mee.
‘Iedereen was doodsbang dat ik met psychedelische nummers vol sitars zou aankomen. Kula Shaker, wat een schrikbeeld.’ Brian Molko, zonder make-up of andere opsmuk, is aan het woord. Drummer Steve Hewitt en bassist Stefan Olsdal lachen om zijn vaak hilarische grapjes en sneren, verder houden ze zich stil.
Olsdal weerkaatst een aantal vragen door te benadrukken dat ze hun oeuvre niet willen analyseren. ‘Dan word je je te bewust van het proces’, legt hij uit. ‘Op het moment zelf laat je het over je heenkomen. Het mag niet tot een formule verworden, dat is niet ons doel als kunstenaars. Je probeert jezelf te verbeteren en te vernieuwen. Zónder plan; je moet je laten leiden door je emoties.’
‘Je volgt het pad dat een nummer voor je uitstippelt’, vult Molko aan. ‘Het moet instinctief zijn en vooral niet intellectueel. Anders beknot je iets dat in essentie vrij is en zijn eigen leven heeft.’ Dus als een lied erom vraagt en alleen dan, verlaagt hij zijn hoge, doordringende zangstem een octaaf of wat, zoals gedurende het sterke In the Cold Light of Morning. ‘Je gaat niet croonen over een punkplaat, ook al is dat lage zingen veel gemakkelijker.’
High
Molko noemt dit nummer een vervolg op Pure Morning, het openingsnummer van Without You I’m Nothing (1998). ‘Alleen is het nu gezongen vanuit het perspectief van iemand die regelmatig nachten doorhaalt. Het gevoel is hetzelfde: je kijkt ’s ochtends half high in de spiegel en vraagt je af wat je jezelf aandoet.’
Vergelijkingen met ouder werk? Prima. Maar met het woordje herhaling moet je oppassen. ‘Zeg je dat er veel herhaling zit in wat we doen? Dat zou ik kunnen opvatten als een belediging’, briest Molko voor ik mijn vraag heb kunnen stellen. ‘Bij herhaling denk ik aan Kylie Minogue: I can’t get you out of my head.’
Nog maar eens: waarom zingt gastzangeres Alison Mosshart van The Kills – haar stem werkt volgens Molko als viagra – in het nummer Meds voortdurend dezelfde regel (eigenlijk een beetje saai)? Proberen jullie spanning op te bouwen? ‘Het is een refrein, dat neigt nou eenmaal vaak naar een slogan. Nogmaals, we analyseren niet graag.’
Instinctief
Dat ritme, melodie en tekst bij Placebo vaak even belangrijk zijn (dit maakt hun nummers juist zo sterk), ontwikkelt zich dus ook vanzelf. Hoewel, de muziek komt altijd als eerste. ‘De tekst is de intellectuele vertaling van de emotie die in de muziek aanwezig is’, aldus Molko. ‘We zijn niet de Manic Street Preachers, die een tekst in een context proberen te proppen die er eigenlijk niet voor is ontworpen. Het schrijven van teksten is ritmisch, het is geen polemiek die je in het format van een popsong propt.’
Hoewel de breed gedragen kritiek dat hun werk te weinig vernieuwend is ook toepasbaar is op Meds, is het tegelijk het album waarop de typische Placebo-sound tot volle wasdom komt. Een groot aantal nummers is overigens jaren geleden geschreven, zoals Post Blue of het al zeven jaar oude Pierrot the Clown.
‘Als je het gevoel hebt dat iets thematisch of muzikaal niet in de context van een album past, zet je het niet zomaar op een b-kant van een single’, legt Molko uit waarom ze zo lang op de plank zijn blijven liggen. ‘Context is alles, je wacht op het goede moment. Het script van Pulp Fiction is ook eerder geschreven dan dat van Reservoir Dogs. Zo simpel is het, er is verder weinig mysterieus aan. Het is een instinctief proces.’