The Velvet Queen: Wachten op de sneeuwluipaard
The Velvet Queen gaat eigenlijk over twee mannen die wachten, weliswaar in de overweldigend mooie Tibetaanse hooglanden, maar toch. Hoelang is niet duidelijk: dagenlang, wekenlang? Tijd lijkt er niet toe te doen, hier kan geen mindfulnesstraining tegenop.
Schrijver/avonturier Sylvain Tesson en wildfotograaf Vincent Munier zijn in The Velvet Queen op zoek naar een van de zeldzaamste grote katten: de sneeuwluipaard. Munier heeft het tot esthetiek en filosofie verheven, zegt Tesson in een van zijn beschouwende voice-overs: de ongewisse en subtiele kunst van gecamoufleerd wachten op een dier dat misschien nooit zal opduiken.
Munier is inderdaad in zijn element in dit gevaarlijke, bevroren gebied. Hij leest het landschap en het gedrag van de dieren, gaat erin op. “Ik kan hier uren en uren blijven liggen”, fluistert hij in een soort trance. Hier komt hij op adem, in de wilde natuur waar de mens zijn klauwen nog niet in heeft gezet. Thuis ziet hij hoe respectloos er wordt omgegaan met alles wat leeft. Mensen weten volgens hem niet meer hoe ze in harmonie met de natuur kunnen leven.
Goddelijk
Dat hun op zichzelf al prachtige gesprekken plaatsvinden tussen de volmaakt geïntegreerde schoonheid van de dieren in dit steeds veranderende landschap, geeft hun woorden extra zeggingskracht. De kleuren, de perfecte cameravoering, de lichtval, het ritme van de montage, de prachtige, door Warren Ellis gecomponeerde soundtrack: alles lijkt te kloppen. Ellis werkt veel samen met Nick Cave, die met zijn prachtige zang nog een extra laag boven op al deze schoonheid legt.
Als blijkt dat een verborgen camera de sneeuwluipaard heeft vastgelegd, weten ze het zeker: hij is hier ergens. Hun blijdschap en verrukking is ontroerend en aanstekelijk. “Dit maakt alles goddelijk, het geeft alles iets heiligs”, mompelt Tesson. Dit is waarom ze de ontberingen kunnen doorstaan. De ontmoeting met een dier opent volgens hem een deur. Wat daarachter zit, is niet communiceerbaar.
Zoiets dergelijks doet deze documentaire. Het maakt iets dieps los. Sommige kunst kan je voeden, je overspoelen en vervullen, zoals aanwezig zijn in de natuur dat ook kan. Munier wordt soms verweten dat hij het lelijke in zijn foto’s weglaat, volgens zijn vriend is dat echter het een keuze. Je kunt volgens hem de wanhoop blootleggen, maar ook de schoonheid vieren. Zeker, de vernietiging van onze aarde moet aan het licht worden gebracht. Van de andere kant: hoe fijn is het om af en toe overspoeld te worden door de overweldigende grootsheid van de natuur?